Αυχενικό σύνδρομο

Οι διάφορες στατιστικές που γίνονται κατά καιρούς δείχνουν την εμφάνιση αυχεναλγίας στο 60-75% του γενικού πληθυσμού. Όμως δεν πρέπει να υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει παραπονεθεί, έστω μια φορά, για ένα «πιάσιμο» ή ένα «σφίξιμο» στον αυχένα του. Τι είναι όμως αυτό που κάνει τόσο σύνθετη την αντιμετώπιση του αυχενικού πόνου ή όπως αλλιώς είναι γνωστό το αυχενικό σύνδρομο.

 

Είναι η συχνότερη πάθηση της ανώτερης μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Το αυχενικό σύνδρομο, είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων στην περιοχή του αυχένα που περιλαμβάνει αυχεναλγία, δυσκαμψία, αντανακλώμενο πόνο(κυρίως στην περιοχή των άνω άκρων, νευραλγία, πονοκέφαλο(ημικρανίες) και ζάλη.

Όλα τα ανωτέρω μπορεί να οφείλονται σε παθολογία των μεσοσπονδύλιων δίσκων(δισκοπάθεια), τους συνδέσμους, τα νεύρα τα οποία ενδεχομένως να πιέζονται απο κάποια κήλη στο μεσοσπονδύλιο δίσκο, τα αγγεία ή το νωτιαίο μυελο.

Οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις καθώς και η διάταση των μυών είναι κάποιες από τις αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν αυχενικό σύνδρομο. O πόνος συνήθως είναι τοπικός (στον αυχένα), υπάρχει όμως πιθανότητα να νιώσουμε μούδιασμα ή να κάνει αντανάκλαση ο πόνος στο ένα ή και στα δύο χέρια.

Αν προσπαθήσουμε να δώσουμε έναν πιο σαφή ορισμό του αυχενικού συνδρόμου, θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως ένα σύνολο συμπτωμάτων των οποίων η αιτιολογία εδράζεται στην ινίο-αυχενό-ωμική περιοχή κυρίως, αλλά μπορεί να προέρχεται και από άλλες περιοχές του σώματος, όπως ο θώρακας ή η υπόλοιπη σπονδυλική στήλη ή και τα κάτω άκρα. Το ‘αυχενικό σύνδρομο’ μπορεί να εκδηλωθεί με ένα από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πόνο (ινιακό, αυχενικό, ραχιαίο, ωμικό και συχνά πρόσθιο θωρακικό).

• Μυϊκό σπασμό.

• Ύπαρξη επώδυνων σημείων (Trigger Points) – (εικ.3).

• Κεφαλαλγία.

• Οπτικές ή ακουστικές διαταραχές.

• Αιμωδίες στα άνω άκρα ή και περιφερικά άλγη.

• Περιορισμό της κινητικότητας.

• Ζάλη ίλιγγο ή και ναυτία και εμετό.

• Διαταραχές της ψυχοσύνθεσης ή και της συμπεριφοράς (άγχος, κατάθλιψη, αντικοινωνικότητα κ.α.).

• Πόνος στον τράχηλο, δυσκαταποσία κ.α..

Τι επιλογές όμως υπάρχουν για την αποθεραπεία;

Ανάπαυση και ορθωτική υποστήριξη: Χρήση αυχενικών κολάρων  η οποία θα πρέπει να γίνεται όταν υπάρχει ένδειξη πίεσης νευρικής ρίζας ή λόγω μυϊκού σπασμού, περιορίζοντας την κινητικότητα του αυχένα, στοχεύοντας στην αποφόρτιση της περιοχής, στην αύξηση της θερμοκρασίας της περιοχής και την ψυχολογική υποστήριξη. Προσοχή το κολάρο δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις προβολής δίσκου!!!

Φαρμακευτική αγωγή: Ο θεράπων ιατρός έχει να επιλέξει ανάμεσα σε μια πληθώρα φαρμακευτικών σκευασμάτων, τα οποία θα πρέπει να χορηγηθούν ανάλογα με το σκοπό των οποίο θέλει να επιτύχει ο ιατρός. Σε κάθε περίπτωση τα φάρμακα τα οποία μπορούν να χορηγηθούν κατηγοριοποιούνται σε Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, Στεροειδή, Μυοχαλαρωτικά, Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, Βιταμίνες και τέλος Αγγειοδιασταλτικά και βελτιωτικά της κυκλοφορίας.

 

Φυσικοθεραπεία: Η φυσικοθεραπεία αποτελεί ένα όπλο με πολλές δυνατότητες για την αποκατάσταση μυοσκελετικών προβλημάτων. Το αυχενικό σύνδρομο, είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα, μαζί με αυτό της οσφυαλγίας, τα οποία αντιμετωπίζονται από τους φυσικοθεραπευτές. Μία πληθώρα φυσικών μέσων, όπως ο υπέρηχος, το laser, η διαθερμία, τα παυσίπονα ρεύματα TENS, η ιοντοφόρηση, η θερμοθεραπεία/κρυοθεραπεία, οι έλξεις κ.α., μπορούν να επιδράσουν στο μυοσκελετικό σύστημα (μύες και συνδέσμους), επιφέροντας τόσο την μείωση του πόνου, την μείωση του μυϊκού σπασμού κ.α.. Πέραν όμως των φυσικών μέσων υπάρχουν και διάφορες μέθοδοι οι οποίες ανταποκρίνονται και αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με διάφορες φιλοσοφίες. Ο βελονισμός , σε συνδυασμό με την μυοπεριτοναική μάλαξη των επώδυνων μυϊκών σημείων (Trigger Points), είναι μια θεραπεία άκρος αποτελεσματική όταν αναφερόμαστε σε προβλήματα τα οποία οφείλονται σε μυϊκό σπασμό. Μια άλλη θεραπεία με μεγάλα ποσοστά επιτυχίας στην αποκατάσταση μηχανικών προβλημάτων είναι η μέθοδος μηχανικής διάγνωσης και θεραπείας ή αλλιώς όπως είναι γνωστή η μέθοδος McKenzie. Μια μέθοδος η οποία βασίζεται στην αποκατάσταση της μηχανικής αιτιολογίας, η οποία εντοπίζεται ύστερα από την λεπτομερή λήψη του ιστορικού το οποίο βασίζεται σε ένα έγκυρο και αξιόπιστο σύστημα κατάταξης των ασθενών. Ο εντοπισμός του μηχανικού πρότυπου πρόκλησης πόνου, δίνει την δυνατότητα στον καταρτισμένο φυσιοθεραπευτή να δώσει ένα πρόγραμμα, μέσω του οποίου ο ασθενής θα είναι ανεξάρτητος και θα έχει ένα όπλο στα χέρια του για την αντιμετώπιση τυχόν υποτροπών. Φυσικά στα πλαίσια της αποκατάστασης περιλαμβάνεται και η εκμάθηση της σωστής στάσης του σώματος.

Μια άλλη μέθοδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η αντιμετώπιση με την εφαρμογή της θεραπείας δια των χειρών. Η εφαρμογή της γίνεται ύστερα από την εύρεση περιοχών στην σπονδυλική στήλη οι οποίες παρουσιάζουν ένα ‘block’. Με την εφαρμογή ειδικών τεχνικών δια των χειρών γίνεται απελευθέρωση των δομών και αύξηση ελαστικότητας των συνδέσμων. Είναι μια μέθοδος που τα τελευταία χρόνια αυξάνει την εφαρμογή της, όμως ακόμη βρίσκεται σε πρώιμα στάδια έρευνας και κλινικών αποτελεσμάτων.

Η πιο ήπια θεραπευτική παρέμβαση ακούει στο όνομα της Κρανιο-ιερής θεραπείας. Είναι μια θεραπεία η οποία βασίζεται σε μια ολόκληρη φιλοσοφία και σ’ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής, ενώ ο θεραπευτής εφαρμόζει απαλά αγγίγματα στο σώμα στην σπονδυλική στήλη και το κρανίο. Η επίδραση της θεραπείας επιτυγχάνεται σε σωματικό, συναισθηματικό, ψυχολογικό, διανοητικό και πνευματικό επίπεδο.

Αντιθέτως μια πιο δυναμική μέθοδος, είναι αυτή της θεραπείας που βασίζεται στην αύξηση της ‘core stabilization’. Κάθε μας κίνηση εξαρτάται από την δραστηριοποίηση μιας αλυσίδας μυών. Η μέθοδος του Core stabilization, αποτελεί τον γενικό κανόνα που πιστεύει πως οι μύες διατηρούν τον κορμό, την σπονδυλική στήλη και γενικότερα το σώμα σταθερό. Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην εκτέλεση ειδικά διαβαθμισμένων ασκήσεων, για να ενδυναμωθούν οι μύες και να επιφέρουν την ισορροπία στο σώμα κατά την διάρκεια εκτέλεσης της κίνησης. Όταν οι μύες μας είναι δυνατοί θα πρέπει η στάση του σώματος να είναι η καλύτερη δυνατή, το σώμα θα πρέπει να είναι σε ισορροπία και η κίνηση του σώματος θα πρέπει να είναι δυναμική.

Δυναμική μέθοδος για την επίλυση μυοσκελετικών προβλημάτων είναι η εφαρμογή των διατάσεων. Οι διατάσεις επιτυγχάνουν την επιμήκυνση των βραχυσμένων μυών και έτσι αυξάνουν και την κινητικότητα της περιοχής. Σκοπός είναι η διάταση των κολλαγόνων ινών, η κινητοποίηση παθητικά των μυϊκών ινών και η αύξηση της ευκαμψίας και της ελαστικότητας της περιοχής. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εκτέλεση των διατάσεων, οι οποίες θα πρέπει να χορηγούνται από τους ειδικούς, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση των συμπτωμάτων. Διατάσεις δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται σε περιπτώσεις έντονων φλεγμονωδών διεργασιών (π.χ. Ρευματοειδής αρθρίτιδα), σε αστάθεια της σπονδυλικής στήλης και σε περιπτώσεις όπου υπάρχει μειωμένη αιματική κυκλοφορία της σπονδυλικής αρτηρίας.

Τέλος αναφορά θα πρέπει να κάνουμε και στην θεραπευτική μάλαξη. Η μάλαξη αποτελεί μια μηχανική παρέμβαση δια των χειρών, με την οποία μπορούμε να επιτύχουμε αύξηση της θερμοκρασίας της περιοχής και αύξηση της κινητικότητας των ιστών (αύξηση της κινητικότητας των δεσμίδων κολλαγόνου). Επίσης σύμφωνα με τις έρευνες έχει αποδειχθεί πως κατά την διαδικασία της μάλαξης, αυξάνεται και η έκκριση της β-ενδορφίνης, η οποία επιφέρει μείωση του πόνου. Τέλος είναι γνωστό πως με την μάλαξη μειώνεται το άγχος και βελτιώνεται το επίπεδο της κατάθλιψης.

Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα πως το πρόβλημα του αυχενικού πόνου είναι πολυσύνθετο και απαιτεί μια σωστή και σαφή διάγνωση η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα της συλλογής πληροφοριών από το ιστορικό και τα απεικονιστικά μέσα, από την κλινική εξέταση του ασθενή (ψηλάφηση, έλεγχος κινητικότητας, ειδικές δοκιμασίες) και από την επιλογή του κατάλληλου θεραπευτικού σχήματος. Κάθε ασθενής αποτελεί μια ξεχωριστή οντότητα και για το λόγο αυτό δεν υπάρχει μια πλαφόν αποτελεσματική θεραπεία. Ο φυσιοθεραπευτής στον οποίο θα ανατεθεί να αντιμετωπίσει έναν ασθενή με πρόβλημα στον αυχένα, θα πρέπει και αυτός με την σειρά του να είναι διαλλακτικός και να προσπαθήσει να βρει το κατάλληλο θεραπευτικό σχήμα έτσι ώστε να καταφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πέραν όμως του κατάλληλου θεραπευτικού σχήματος το οποίο θα μειώσει ή και θα εξαφανίσει τα συμπτώματα, θα πρέπει να διδάξουμε τον ασθενή την σωστή εργονομία έτσι ώστε να μπορέσει ο ασθενής να μειώσει ή και να εξαλείψει τις δυνάμεις καταπόνησης που ασκούνται στην αυχενική μοίρα και προκαλούν τα συμπτώματα. Οδηγίες θα πρέπει να δοθούν και για την στάση του σώματος κατά την διάρκεια της εργασίας, αλλά και για την διαδικασία του ύπνου, ώστε ο ασθενής μας να καταφέρει να έχει μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

πηγή ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικοθεραπείας

Copyright (C) 2017 Physio-Center.gr. All rights reserved.